Gỏi đu đủ Thái Lan có tên là Som Tam hoặc Som Tum, phiên âm tiếng Việt là xổm tam (ส้มตำ hoặc ส้มตำ), tên trong tiếng Isan là Tam Bak Hung (ตำบักหุ่ง- Tam Bàk Hùŋ). Món gỏi đu đủ Thái được Google tôn vinh trên trang chính ngày 14/12/2021.
Được coi là món ăn có nguồn gốc bí ẩn. Các nhà nghiên cứu cho rằng nó đến từ Lào, phổ biến tại khu vực phía Đông Bắc Thái Lan và tiếp giáp với Lào. Thuật ngữ Son Tum là sự kết hợp 2 từ được dùng tại vùng Isaan, mang nghĩa là “vị chua cay” và “giã nát”. Vị chua cay trong nước sốt gỏi, kết hợp với hành động giã nát các nguyên liệu trong cối đã tạo nên món ăn vô cùng đặc sắc.
Với nguyên liệu chính là đu đủ xanh được bào sợi mỏng, món gỏi còn pha trộn công phu bằng nhiều thành phần khác như bắp cải sống, đậu đũa tươi, cà chua, dưa chuột, tôm khô, lạc rang giã nhỏ. Đầu tiên, người bán hàng sẽ giã tỏi và ớt trong cối đá.
Kế đến tôm khô cùng đu đủ, cà chua xắt miếng, đậu đũa sống thái đốt cho vào cùng. Tất cả giã cùng nước chanh, mắm cốt, cua muối và trộn đều. Cái khéo của người bán hàng ở chỗ chỉ giã cà chua vừa phải chứ không giã nát bấy mà các nguyên liệu vẫn thấm đều với nhau.
Những buổi tụ họp của gia đình không thể thiếu những món gỏi trộn để làm món khai vị được! Hãy cùng chaung tôi tìm hiểu cách trộn gỏi đu đủ Thái Lan kì thơm ngon và hấp dẫn. Vào bếp thực hiện ngay thôi nào!
1. Gỏi đu đủ Thái Lan với tôm và thịt:
Nguyên liệu chuẩn bị bao gồm:
Đu đủ: 500 g (1 trái vừa)
Tôm: 200 gr
Thịt ba chỉ: 150 gr
Rau răm: 1 ít
Tỏi băm: 1 muỗng canh
Ớt băm: 1 muỗng canh
Đậu phộng giã: 50 gr
Hành phi: 20 gr
Nước mắm: 2 muỗng canh
Nước cốt tắc: 2 muỗng canh
Đường: 1 muỗng canh
Cách chọn mua nguyên liệu tươi ngon:
Cách chọn mua tôm tươi ngon:
- Đối với tôm trộn gỏi bạn nên chọn mua những con có kích thước vừa phải, tôm còn sống, có độ trong suốt nhất định, lưng tôm hơi cong, vỏ cứng.
- Chọn những con tôm có phần đầu và các chân còn gắn chặt vào thân, đuôi xếp đều ít bị xòe ra.
- Không nên chọn những con quá to hoặc quá nhỏ, tôm ngợp hoặc chết, màu đục, bóp vào thấy mềm.
Cách chọn mua thịt ba chỉ tươi ngon:
- Nên chọn mua những miếng thịt có màu hồng nhạt, da trắng hồng và mềm mại. Lớp mỡ xen giữa thịt có màu sáng, lượng mỡ vừa phải, khi ấn vào thịt có độ đàn hồi, và có mùi đặc trưng.
- Không chọn mua những miếng thịt có màu quá đậm hoặc quá tái, mỡ nhiều, da cứng, có mùi hôi.
Cách chế biến Gỏi đu đủ:
Sơ chế thịt và tôm:
Thịt mua về rửa sạch và khử mùi bằng cách chà xát thịt với muối rồi rửa lại bằng nước sạch.
Tôm mua về rửa sạch qua với nước muối, loại bỏ chỉ đen rồi bóc bỏ.
Mách nhỏ: Để loại bỏ chỉ đen nhanh chóng, bạn dùng que nhọn hoặc tăm nhấn vào đốt thứ 2 tính từ đầu tôm rồi nhẹ nhàng kéo chỉ đen ra.
Luộc thịt và tôm:
Bắc 1 nồi nước lên bếp, cho vào 1 củ hành tím đập dập. Đun đến khi nước vừa sủi tăm, bạn cho thịt vào luộc trong khoảng 10 phút để thịt chín.
Khi thịt đã chín thì cho tôm vào luộc trong 3 – 5 phút, cho đến khi tôm đổi màu và chín thì vớt tôm thịt ra.
Thịt đã luộc chín bạn cắt thành những lát mỏng vừa ăn rồi lại cắt làm đôi lại.
Sơ chế đu đủ:
Đu đủ gọt vỏ, bỏ hạt, 1 trái khoảng 500gr lúc này bạn lấy được khoảng 350gr đu đủ.
Hòa 1 thau nước với 1 muỗng canh muối. Bào sợi đu đủ cho vào trong thau nước muối ngâm 15 phút, làm như vậy thì đu đủ sẽ ra bớt mủ bên trong và đỡ chát hơn, món ăn sẽ ngon hơn.
Sau đó bạn vớt đu đủ ra, vắt nhẹ để loại bỏ nước muối rồi cho vào 1 thau nước đá, ngâm trong 15 phút. Vớt ra, vắt nhẹ rồi để ráo.
Mách nhỏ:
- Khi bào sợi đu đủ, bạn đừng bào quá sâu vào trong phần ruột, vì ruột đu đủ khá đắng, nếu bào như vậy sẽ làm món ăn không được ngon nữa.
- Ngâm nước đá để đu đủ được giòn ngon hơn.
Làm nước trộn gỏi:
Pha 2 muỗng canh nước mắm với 2 muỗng canh nước cốt tắc và 1 muỗng canh đường, khuấy đều để đường tan ra.
Sau đó cho vào 1 muỗng canh tỏi băm và 1 muỗng canh ớt băm, khuấy đều 1 lần nữa.
Trộn gỏi:
Để gỏi không bị ra quá nhiều nước sau khi trộn xong, đầu tiên bạn trộn 1 nửa số đu đủ và 1 nửa số tôm thịt.
Rau răm rửa sạch nhặt lấy lá non, bạn cắt bỏ vào trong thau trộn gỏi, cho vào 1 muỗng canh nước mắm trộn gỏi rồi trộn đều lên.
Sau đó, cho nửa số đu đủ và tôm – thịt còn lại vào, trộn đều. Bạn thử nếm lại, nếu chưa vừa ăn thì từ từ cho mắm trộn vào cho đến khi thấy hợp với khẩu vị.
Cuối cùng, rắc đậu phộng giã nhỏ và hành phi lên, trộn đều.
Thành phẩm:
Món gỏi đu đủ tôm thịt chua chua ngọt ngọt cay cay, là một món ăn khai vị cực kì ngon miệng và hấp dẫn cho bữa tụ họp cuối tuần của gia đình bạn đấy!
2. Gỏi đu đủ Thái Lan biến tấu với ốc tỏi
Nguyên liệu cần có:
Ốc tỏi: 2 kg
Sứa: 300 gr
Đu đủ xanh: 200 gr
Rau răm: 50 gr
Ớt sừng: 2 trái
Ớt hiểm: 1 trái
Sả: 4 cây
Tỏi băm: 10 gr
Đậu phộng rang giã nhỏ: 30 gr
Nước cốt chanh: 1 muỗng canh
Nước mắm: 2 muỗng canh
Đường: 2 muỗng canh
Cách chọn nguyên liệu tươi ngon:
Cách chọn ốc tỏi tươi ngon:
- Để chọn ốc tỏi ngon để làm gỏi, bạn hãy chọn những con ốc còn sống. Bạn có thể thử bằng cách cho tay vào thau nước ngâm ốc, nếu ốc rụt vào trong thì là những con ốc khỏe mạnh, còn sống và tươi ngon.
- Bạn cần chọn những con ốc mập mạp, tránh ốc chết hoặc ốc thối, những con ốc này thường là ốc bị mỏng, gầy, ăn không được ngon.
Cách chọn mua sứa tươi ngon:
- Bạn nên chọn sứa còn tươi, thịt sứa dày có màu phớt hồng, có phấn như muối.
- Bạn nên mua sứa ở siêu thị, các quầy thực phẩm, chợ có kiểm định an toàn vệ sinh thực phẩm, có nguồn gốc, xuất sứ rõ ràng.
- Nếu mua sứa đông lạnh cần chú ý nguồn gốc, hạn sử dụng cũng như thông tin của nhà sản xuất.
Không mua sứa bị nhũn nát, chảy nước và dính bết.
Cách chọn mua đu đủ tươi ngon:
- Để làm món gỏi đu đủ ngon nhất, bạn hãy chọn mua những quả đu đủ già, có màu xanh, có độ cứng nhất định. Nếu thích bạn hãy chọn trái đu đủ hơi chín nhưng vẫn đảm bảo độ cứng.
- Nên chọn quả khi cầm có cảm giác nặng tay, chín đều, cuống còn dính nhựa vì đây là đu đủ ít hạt, thịt dày và ngọt thơm.
- Nên tránh mua đu đủ nếu trời mưa trước đó một vài ngày vì đu đủ ăn sẽ có vị nhạt.
Gỏi đu đủ Thái Lan được biến tấu với ốc tỏi dai, ngon:
Sơ chế và luộc ốc tỏi:
Ốc tỏi mua về rửa sạch. Phần vỏ của ốc có thể dùng bàn chải để đánh sạch đất cát bám trên vỏ.
Để ốc nhả sạch bùn đất, bạn hãy ngâm ốc tỏi với nước vo gạo trong khoảng 3 – 4 tiếng.
Bắc 1 nồi nước sôi. Khi nước sôi lên, cho ốc vào luộc cùng 4 cây sả đập dập và 1 trái ớt sừng cắt khoanh. Luộc trong khoảng 20 – 25 phút để ốc chín.
Sau khi ốc chín, vớt ra để nguội. Dùng tăm hoặc cây nhọn khều ốc ra, khử bớt nhớt bằng cách ngâm với dung dịch nước muối loãng rồi rửa sạch. Sau khi đã khử nhớt ốc xong, bạn cắt ốc thành những miếng mỏng vừa ăn.
Mách nhỏ:
- Mẹo loại bỏ bùn đất cho ốc tỏi nhanh hơn: Khi ngâm ốc, bạn cho vào thau ngâm vài lát ớt cắt mỏng, ớt gặp cay sẽ nhanh nhả bùn đất hơn.
- Mẹo loại bỏ nhớt sau khi luộc ốc xong: Thay vì cố rửa ốc thật nhiều lần, bạn dùng giấm hoặc muối hột và xoa bóp đều phần thịtốc và ngâm trong dung dịch giấm – muối ở tỷ lệ vừa phải trong khoảng 2 đến 3 phút. Như vậy thì ốc sẽ hết được chất nhớ và mùi hôi khó chịu
Sơ chế đu đủ:
Đu đủ gọt vỏ, bỏ hạt.
Hòa 1 thau nước với 1 muỗng canh muối. Bào sợi đu đủ cho vào trong thau nước muối ngâm 15 phút, làm như vậy thì đu đủ sẽ ra bớt mủ bên trong và đỡ chát hơn, món ăn sẽ ngon hơn.
Sau đó bạn vớt đu đủ ra, vắt nhẹ để loại bỏ nước muối rồi cho vào 1 thau nước đá, ngâm trong 15 phút. Vớt ra, vắt nhẹ rồi để ráo.
Mách nhỏ:
- Khi bào sợi đu đủ, bạn đừng bào quá sâu vào trong phần ruột, vì ruột đu đủ khá đắng, nếu bào như vậy sẽ làm món ăn không được ngon nữa.
- Ngâm nước đá để đu đủ được giòn ngon hơn.
Làm nước trộn gỏi:
Pha 2 muỗng canh nước mắm với 1 muỗng canh nước cốt chanh, 1 muỗng canh nước lọc và 2 muỗng canh đường, khuấy đều để đường tan ra.
Sau đó cho vào 1 muỗng canh tỏi băm và 1 muỗng canh ớt băm, khuấy đều 1 lần nữa.
Trộn gỏi:
Chuẩn bị 1 cái thau lớn. Cho vào thau phần đu đủ sợi, rau răm đã rửa sạch lấy phần lá non, 1 trái ớt sừng thái sợi, ốc đã cắt nhỏ, sứa đông lạnh đã được rửa sạch.
Đổ phần nước sốt trộn gỏi đã chuẩn bị vào thau rồi trộn đều tất cả.
Cuối cùng, cho đậu phộng giã nhỏ và vài lát ớt cắt khoanh lên trên.
Thành phẩm:
Gỏi ốc đu đủ thấm vị, cay “tê lưỡi” có vị ngọt của ốc tỏi và vị dai giòn của sứa, là một món khai vị ngon xuất sắc khiến bạn muốn ăn mãi không thôi!
Các biến tấu về món gỏi đu đủ Thái Lan:
Các biến thể của món ăn này được tìm thấy khắp đất nước Thái Lan cũng như ở các nước phương Tây (món này giữ nguyên tên tiếng Thái ở nước ngoài). Món ăn tương tự như món này ở Campuchia là gỏi đu đủ Campuchia- bok l’hong.
Món này thường được ăn sống và chính phủ Thái Lan thường khuyến cáo người dân giữ gìn vệ sinh thực phẩm khi ăn món này vì nguy cơ bị viêm gan. Cũng có cách trộn gỏi khác dùng xoài xanh, táo, dưa chuột, cà rốt và các loại rau trái còn xanh khác. Đây là cách chế biến do sinh viên Thái du học ở Hoa Kỳ nghĩ ra vì ở Mỹ rất khó tìm được đu đủ xanh.
Gỏi đu đủ Thái Lan là một món rất nổi tiếng tại nước ta. Món ăn đậm đà chua chua cay nồng sẽ khiến mọi người đều yêu thích. Bạn hãy thử áp dụng công thức để làm món gỏi Thái Lan tại nhà chúng tôi chia sẽ nhé!
Chúc các bạn thành công!
Tham khảo và tổng hợp các thông tin từ các web khác nhau.