Nỗi ám ảnh là sự sợ hãi quá mức không rõ nguyên do về một chủ thể, một địa điểm hoặc một tình huống nào đó. Bạn sẽ trải qua cảm giác sợ hãi tột độ khi phải đối diện với những sự vật hoặc hiện tượng làm bạn sợ hãi hoặc ám ảnh. Nỗi ám ảnh rất thường gặp và khó hết. Một số cơn ám ảnh có thể khiến bạn không thể làm bất cứ việc gì, làm ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày. Trong những trường hợp nghiêm trọng, nỗi ám ảnh sẽ khiến bạn khó thở, tăng huyết áp, đau ngực, buồn nôn, choáng váng hoặc thậm chí lên cơn đau tim đe dọa tính mạng của bạn.
Nguyên nhân dẫn tới nỗi ám ảnh
Có rất nhiều nguyên nhân khiến bạn bị ám ảnh, nhưng yếu tố môi trường và yếu tố di truyền đóng vai trò lớn nhất. Nếu không may trải qua những sự kiện nguy hiểm, như bị côn trùng cắn, bị đuối nước hoặc bị mắc kẹt trong một không gian hẹp, bạn có thể bị ám ảnh. Trong một số trường hợp, những người đã từng điều trị tâm lý hoặc bị chấn thương não cũng có thể bị ám ảnh. Bạn cũng có thể bị ám ảnh khi căng thẳng hoặc trải qua những thay đổi tiêu cực trong cuộc sống.
Dấu hiệu và triệu chứng của sự ám ảnh
Chứng ám ảnh có thể ảnh hưởng từ lúc bạn còn nhỏ. Chúng rất phổ biến và hình thành do trải qua những chấn thương, tình huống nguy hiểm hoặc hoảng sợ. Các triệu chứng bao gồm:
- Tim đập nhanh;
- Khó thở;
- Cảm giác nghẹt thở;
- Khô miệng;
- Co giật và run rẩy;
- Cảm giác đau hoặc khó chịu ở vùng ngực hoặc bụng;
- Sỡ hãi tột độ không kiểm soát được dẫn đến hoang mang, lo lắng;
- Ngất xỉu.
Ảm ảnh có những loại nào?
Có hơn 100 loại ám ảnh khác nhau, thường được chia thành 3 nhóm:
Sợ xã hội
Ám ảnh xã hội là rối loạn lo âu xã hội. Người trải qua loại ám ảnh này thường lo âu cực độ về tình huống mang tính chất xã hội như trả lời điện thoại, gọi điện cho người khác, đặt chỗ ở nhà hàng. Căn nguyên của nỗi sợ này thường là những phản ứng hay hành động đơn giản, khiến họ tự cô lập chính mình. Những người mắc chứng sợ hãi này thường ít khi ra ngoài hoặc tránh xuất hiện ở nơi công cộng. Khi một người từng trải qua một sự kiện tiêu cực nào đó nơi công cộng, việc giao tiếp xã hội có thể là nỗi ánh ảnh lớn nhất đối với họ.
Sợ nơi đông người
Ám ảnh sợ nơi đông người là nỗi sợ những nơi hoặc tình huống mà họ không thể thoát ra khỏi, hoặc sợ hãi không gian mở. Những người này thường tránh các đám đông, những nơi công cộng hoặc tránh ở bên ngoài. Họ cảm thấy thoải mái khi ở nhà hoặc ở những nơi thân thuộc. Nỗi sợ này có một chút liên quan đến ám ảnh sợ xã hội, nhưng sự khác biệt ở những người sợ nơi đông người là họ sợ khi xảy ra tình huống y tế khẩn cấp, họ sẽ không thể thoát ra khỏi những nơi không có khả năng giúp đỡ họ.
Sợ một sự vật, tình huống cụ thể
Có những tình huống hoặc chủ thể cụ thể khiến con người sợ hãi khi đối diện với chúng như:
- Sợ đi máy bay;
- Sợ không gian hẹp;
- Sợ đến nha sĩ;
- Sợ máu hoặc sợ chấn thương;
- Sợ nhện;
- Sợ chó;
- Sợ rắn;
- Sợ bóng tối;
- Sợ bị điên;
- Sợ gián;
- Sợ ung thư;
- Sợ thực phẩm;
- Sợ động vật;
- Sợ cá voi;
- Sợ độ cao;
- Sợ nói trước đám đông.
Làm sao để bạn có thể đối diện với nỗi ám ảnh?
Hầu hết chúng ta đều tìm cách né tránh nỗi sợ hãi của mình. Tuy nhiên, các nhà tâm lý học khuyến khích những người bị ám ảnh hãy viết ra những suy nghĩ sợ hãi cùng với những suy nghĩ hợp lý. Các chuyên gia khác đưa ra liệu pháp nhận thức hành vi để giúp những người bị ám ảnh đối diện với nỗi sợ của bản thân. Bệnh nhân sẽ được ở trong môi trường chứa đầy những nỗi sợ của họ. Ví dụ, người sợ nhện sẽ nhìn vào những bức tranh vẽ hình con nhện, tìm hiểu về loài nhện, nhìn con nhện qua lồng kính hoặc thậm chí sờ vào nó.
Gần 15-20% trong chúng ta trải qua nỗi sợ hãi cụ thể ít nhất một lần trong đời. Nếu nỗi ám ảnh làm ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn, bạn nên tìm đến chuyên gia tư vấn để có lời khuyên tốt nhất.
[embed-health-tool-bmi]
