Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh ung thư vú điều trị theo phương pháp phẫu thuật cắt bỏ khối u (phẫu thuật u vú hay phẫu thuật bảo tồn vú) hoặc phẫu thuật cắt vú (đoạn nhũ).
Đoạn nhũ là cắt bỏ mô vú hoặc cắt bỏ phần da và núm vú xung quanh. Cắt bỏ khối u là chỉ cắt bỏ các khối u và một số mô khỏe mạnh xung quanh khối u đó. Cắt bỏ khối u thường mang tính thẩm mỹ cao hơn so với phẫu thuật đoạn nhũ.
Phẫu thuật u vú là gì?
Phẫu thuật u vú là phương pháp phẫu thuật giữ lại hình dạng vú. Bác sĩ phẫu thuật chỉ cắt bỏ khối u với mục đích loại bỏ tất cả các tế bào ung thư và chừa lại các mô vú bình thường. Số lượng mô bị cắt bỏ tùy thuộc vào kích thước của khối u ngực. Sau phẫu thuật, bạn có thể chỉ có một vết sẹo nhỏ, hoặc mất 1/4 vú. Vì vậy, bạn cần phải thực hiện phẫu thuật tái tạo vú.
Những thuật ngữ phổ biến khác được sử dụng để mô tả phẫu thuật cắt bỏ khối u này bao gồm cắt bỏ 1/4 vú hoặc đoạn nhũ một phần.
Khi nào nên thực hiện phẫu thuật cắt bỏ khối u?
Mổ u vú thường được chỉ định ở phụ nữ có bộ ngực lớn và khối u nhỏ, ở những người có thể xạ trị sẽ mang lại kết quả tốt nhất.
Bác sĩ thường đề nghị phẫu thuật cắt bỏ khối u cho những phụ nữ không có các yếu tố khác làm phức tạp bệnh như lupus và ung thư vú nhiều ổ. Bệnh ung thư vú nhiều ổ là khi ung thư được lan truyền trên nhiều góc phần tư (bốn phần) của vú. Trong trường hợp đó, bác sĩ sẽ cho làm phẫu thuật đoạn nhũ, nó sẽ tốt nhất cho bạn.
Quá trình phẫu thuật cắt bỏ khối u diễn ra như thế nào?
Vào ngày phẫu thuật, bạn sẽ được thay một chiếc áo choàng bệnh viện và được cắm đường truyền dịch. Nếu khối u quá nhỏ và không thể sờ thấy được, bác sĩ sẽ cần phải hình dung khối u bằng cách chụp X-quang tuyến vú hoặc siêu âm. Sau đó, họ sẽ đánh dấu để xác định vị trí khối u trên da của bạn. Bạn sẽ được đưa vào phòng phẫu thuật và uống một số thuốc để thư giãn. Hầu hết phụ nữ không cần phải gây mê trong phẫu thuật này.
Thủ thuật kéo dài tầm 15 đến 45 phút, bác sĩ sẽ sử dụng dao mổ để cắt bỏ khối u và cả một ít mô bình thường xung quanh đó. Đôi khi, mặc dù không phải luôn luôn, bác sĩ sẽ đặt một ống dẫn lưu vào một trong hai nách hoặc vú.
Ống dẫn lưu là một ống cao su gắn một túi ở cuối cùng, được sử dụng để ngăn chặn chất lỏng tích tụ trong vùng bị tổn thương, nơi xuất hiện khối u. Ống dẫn lưu được gắn vào cho đến khi chất lỏng ra hết, và được gỡ bỏ sau đó.
Tùy thuộc vào giai đoạn và tình trạng bệnh ung thư, bạn có thể cần sinh thiết một số hạch bạch huyết và phải loại bỏ các hạch bạch huyết. Cắt bỏ khối u thường không cần phải nằm viện, nhưng nếu cần lấy nhiều khối u, bạn có thể yêu cầu ở lại bệnh viện.
Bạn nên làm gì sau phẫu thuật cắt bỏ khối u?
Sau phẫu thuật, bạn sẽ được chuyển đến khu vực phục hồi và bạn sẽ được theo dõi cho đến khi thuốc mê hết tác dụng. Lúc này, bạn sẽ được bác sĩ hướng dẫn chăm sóc sau phẫu thuật, và kê đơn thuốc cần thiết. Bạn sẽ được chỉ cách để thay băng và chăm sóc các ống dẫn lưu (nếu có) và cách nhận ra các dấu hiệu nhiễm trùng. Trước khi xuất viện, bạn phải đặt lịch hẹn khám theo dõi với bác sĩ và ký kết thủ tục giấy tờ. Sau đó, bạn có thể về nhà.
Phục hồi
Bạn nên sắp xếp nghỉ ngơi sau khi làm thủ thuật. Dùng thuốc giảm đau theo quy định của bác sĩ. Uống nhiều nước và nghỉ ngơi thật nhiều. Nếu bạn có ống dẫn lưu, bạn nên dùng miếng bọt tắm cho đến khi lấy ống ra, và làm theo hướng dẫn nếu vùng phẫu thuật bị ướt.
Chọn chiếc áo ngực dạng thể thao tốt, mặc cả ngày và đêm cho đến khi vết thương lành. Tê và đau ở vùng phẫu thuật là bình thường và sẽ biến mất nhanh chóng. Đôi khi thần kinh bị tổn thương trong phẫu thuật và bạn có thể bị ngứa khi lành.
Tái cắt bỏ
Sau khi phẫu thuật, khối u và các mô khỏe mạnh đã được gỡ bỏ sẽ được đưa đến phòng thí nghiệm để xem xét. Quá trình này mất khoảng một tuần để có kết quả.
Đôi khi tế bào ung thư được tìm thấy trong các mô lành. Trong trường hợp đó, bác sĩ cần tiến hành tái cắt bỏ thêm và tạo ra một vùng cắt lớn hơn để đảm bảo tế bào ung thư bị loại bỏ hoàn toàn. Phẫu thuật này được gọi là tái cắt bỏ.
Xạ trị kết hợp với phẫu thuật cắt bỏ khối u kết hợp xạ trị có ý nghĩa gì?
Cắt bỏ khối u được kết hợp với xạ trị sau đó để đảm bảo tiêu diệt hết tế bào ung thư. Xạ trị được thực hiện hàng ngày trong vòng 5–6 tuần cho đến khi hoàn tất phục hồi sau phẫu thuật.
Thường trong đợt đầu tiên, bác sĩ sẽ xạ trị cả vú. Các nghiên cứu cho thấy, cắt bỏ khối u vú và xạ trị kết hợp với nhau sẽ mang đến hiệu quả tốt hơn. Trong một nghiên cứu khác, những phụ nữ có khối u nhỏ, được điều trị kết hợp bức xạ và cắt bỏ khối u thường có khả năng kéo dài sự sống khoảng 20 năm giống như những người đã phẫu thuật cắt bỏ vú.
Những nguy cơ nào có thể xảy ra sau phẫu thuật?
Phẫu thuật có thể gây lõm ở ngực, hoặc ngực bị biến dạng kích thước hoặc hình dạng. Thông thường, phẫu thuật thẩm mỹ có thể khắc phục các nhược điểm này. Hầu hết bác sĩ thẩm mỹ khuyên bạn nên chờ một năm sau khi phẫu thuật, vì vết thương có thể tự chữa lành trong thời gian đó.
Một nguy cơ khác là mất cảm giác. Cảm giác có thể phục hồi hoặc mất vĩnh viễn. Ngoài ra còn có một nguy cơ khác là phần mô khỏe vẫn còn có nguy cơ xuất hiện ung thư, và bác sĩ phẫu thuật phải làm phẫu thuật tái cắt bỏ. Trong một số trường hợp, các bác sĩ không thể cắt hết toàn bộ phần vú bị nhiễm tế bào ung thư và bạn cần phải cắt bỏ hoàn toàn vú.
Mặc dù có nhiều nguy cơ, phẫu thuật cắt bỏ khối u giúp hồi phục hoàn toàn và tăng khả năng sống còn trong giai đoạn đầu của ung thư vú nhưng vẫn bảo vệ phần lớn vùng vú của bạn. Bạn và bác sĩ có thể thảo luận về trường hợp của riêng bạn và cùng nhau quyết định phẫu thuật bảo vệ vú có là quyết định đúng đắn cho bạn hay không.
[embed-health-tool-bmi]
