Cho đến nay, sốt xuất huyết vẫn tiếp tục là một mối bận tâm về sức khỏe [1] ,dù sự xuất hiện của COVID-19 là thách thức lớn nhất toàn cầu vào năm 2020. Những nỗ lực kiểm soát sốt xuất huyết dường như vẫn đang dậm chân tại chỗ, nhưng các phương pháp xét nghiệm đã có những bước tiến nhất định như bộ test nhanh sốt xuất huyết. Loại xét nghiệm này đem đến vô số những lợi ích và có thể hỗ trợ rất nhiều trong việc việc chẩn đoán sớm tình trạng bệnh.
Tổng quan về bệnh sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm phổ biến tại những quốc gia có khí hậu nóng ẩm. Trung gian truyền bệnh là muỗi cái giống Aedes aegypti. Sau khi đốt một người đang bị nhiễm sốt xuất huyết, virus gây bệnh sẽ thâm nhập vào muỗi. Lúc này, nếu muỗi mang mầm bệnh đốt một người khác thì virus gây bệnh sẽ được truyền sang người đó. Thời kỳ ủ bệnh diễn ra trong vòng từ 4-10 ngày sau khi bị đốt, sau đó một số dấu hiệu sốt xuất huyết có thể bắt đầu xuất hiện.
Một số người có thể không xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào của bệnh sốt xuất huyết, trong khi một số khác lại có những biểu hiện tương tự như người bị cảm cúm hoặc COVID-19. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chia bệnh truyền nhiễm do muỗi gây ra này thành 2 loại: sốt xuất huyết (có triệu chứng từ nhẹ đến trung bình) và sốt xuất huyết thể nặng. Loại thứ 2 còn được gọi là sốt xuất huyết dengue [2],[3]
Theo WHO, hiện không có phương pháp đặc trị cho sốt xuất huyết. Tuy nhiên, để nhanh hồi phục, cách tốt nhất là bạn nên nghỉ ngơi thật tốt và tránh mất nước [4].
Các xét nghiệm chẩn đoán sốt xuất huyết
WHO cho biết, có một số cách phổ biến để xét nghiệm sốt xuất huyết, bao gồm [4]:
- Phân lập virus: Là một loại xét nghiệm máu được thực hiện trong những ngày đầu nhiễm bệnh. Virus sẽ được phân lập khỏi máu nhờ phương pháp xét nghiệm phản ứng tổng hợp chuỗi polymerase phiên mã ngược (PR-PCR). Phương pháp xét nghiệm này được xem là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán sốt xuất huyết và chỉ được thực hiện bởi các nhân viên y tế được đào tạo bài bản. Đồng thời, phương pháp này còn đòi hỏi một số thiết bị và phòng nghiên cứu chuyên dụng.
- Xét nghiệm kháng thể sốt xuất huyết: Là một số phương pháp xác định kháng thể chống lại virus sốt xuất huyết (như IgM hay IgG) trong máu để xác định nhiễm bệnh. Kháng thể IgM thường xuất hiện trong vòng 1 tuần sau khi nhiễm bệnh và chúng sẽ tồn tại trong cơ thể trong khoảng 3 tháng sau đó. Trong khi đó, nồng độ kháng thể IgG cần nhiều thời gian hơn để hình thành và có thể tồn tại trong cơ thể đến nhiều năm.
Sau khi thực hiện những loại xét nghiệm sốt xuất huyết này, bạn cần chờ vài ngày để nhận được kết quả.
Test nhanh sốt xuất huyết
Có nhiều loại xét nghiệm nhanh giúp xác định một loại protein trong máu, được tạo ra bởi virus sốt xuất huyết [4]. Một số loại xét nghiệm nhanh tiên tiến khác không chỉ xác định được những loại protein, mà còn có thể phát hiện ra kháng thể igM và IgG trong máu người. Vì những xét nghiệm này ứng dụng công nghệ hiện đại giúp cho ra kết quả với mức độ chính xác cao hơn [5].
Lợi ích lớn nhất mà test nhanh sốt xuất huyết mang đến là thời gian cho kết quả, chỉ mất khoảng từ 15 đến 20 phút. Điều này giúp giảm bớt thời gian chờ đợi ở bệnh viện hoặc các cơ sở khám chữa bệnh.
Không giống như những xét nghiệm nhanh khác – thường cần lấy mẫu dịch từ họng hoặc mũi, test nhanh sốt xuất huyết sẽ cần trích máu của người bệnh. Do vậy, xét nghiệm này chỉ có thể được thực hiện bởi các nhân viên y tế được đào tạo bài bản và đây KHÔNG phải một xét nghiệm có thể tự thực hiện tại nhà.
Thực hiện xét nghiệm nhanh là điều cấp thiết trong mùa dịch sốt xuất huyết
Thực hiện test nhanh sốt xuất huyết là điều cần thiết nếu bạn hoặc người thân xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào của bệnh. Chẩn đoán kịp thời và chính xác bằng cách test nhanh sốt xuất huyết sẽ giúp các chuyên gia y tế nhanh chóng đưa ra những quyết định điều trị sốt xuất huyết, đồng thời gia tăng hiệu quả kiểm soát bệnh. Không chỉ vậy, chẩn đoán sớm và chính xác cũng hữu ích khi bạn tái nhiễm sốt xuất huyết. Vì trong trường hợp này, việc kiểm soát bệnh đúng cách vô cùng quan trọng, nhằm ngăn chặn sự tiến triển của sốt xuất huyết thể nặng [4].
