Phương pháp ăn dặm do bé tự chỉ huy (BLW) là phương pháp ăn dặm cho phép bé tự quyết định (Baby Led), do đó đòi hỏi ba mẹ phải tôn trọng quyết định của bé.Nhiều bố mẹ đưa con đến khám tại Phòng khám Dinh dưỡng – 70 Nguyễn Chí Thanh, Hà Nội có cùng mối bận tâm chung là làm thế nào để mỗi bữa ăn của bé không còn là “cuộc chiến” giữa cha mẹ và con cái. Hiểu được những băn khoăn đó, các bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng của Phòng khám đã nghiên cứu và giới thiệu một phương pháp ăn dặm kiểu mới – Phương pháp ăn dặm do bé tự chỉ huy hay còn gọi là phương pháp ăn dặm Baby Led Weaning (BLW).
Phương pháp ăn dặm kiểu mới BLW là gì?
BLW là phương pháp ăn dặm cho phép bé tự quyết định (Baby Led), do đó đòi hỏi ba mẹ phải tôn trọng quyết định của bé. Bé từ 6 tháng tuổi trở lên có thể theo phương pháp này, trên nguyên tắc sữa vẫn là nguồn dinh dưỡng chính trong năm đầu đời. BLW giúp bé tận hưởng bữa ăn một cách chủ động. Phương pháp này không mới, nó khá phổ biến ở nhiều nước châu Âu và châu Mỹ.Ăn cùng bé – cùng lúc, cùng bàn và cùng món ăn là tinh thần chính của phương pháp ăn dặm để bé tự chỉ huy (BLW). Bé của bạn sẽ tự ăn, khám phá và thưởng thức bữa ăn gia đình ngay từ lần ăn dặm đầu tiên của mình. BLW sẽ giúp cho việc giới thiệu thức ăn dễ dàng hơn, thích thú hơn cho cả gia đình và khuyến khích bé tự tin cũng như vui vẻ trong bữa ăn và thưởng thức được thức ăn tốt và dinh dưỡng khi bé lớn hơn.Các bà mẹ hãy chuẩn bị cho con những thức ăn nguyên miếng, được hầm mềm như: cà rốt, súp lơ, cơm nát nắm, sườn gà trắng xé nhỏ, cá gỡ xương, miếng chuối, bơ, táo hấp mềm… và để thẳng trên mặt bàn ăn của bé. Bé sẽ ăn bốc, tự tay cầm những thức ăn mình yêu thích để cho vào miệng, đối với bé bữa ăn hàng ngày không còn bị ép buộc nữa mà sẽ giống như chơi đùa cùng với những thức ăn đầy màu sắc và hình dạng ngộ nghĩnh.
Tác dụng của phương pháp ăn dặm kiểu mới?
Thứ nhất, BLW giúp bé ăn và phát triển kỹ năng một cách tự nhiên, bé ăn theo bản năng khi đã sẵn sàng – giống như bất kỳ động vật con nào khác; bé khám phá thức ăn theo nhịp độ riêng của mình; bé sử dụng tay và miệng của mình theo bản năng để tìm hiểu về mọi loại vật thể, bao gồm cả thức ăn.
Thứ hai, BLW giúp bé học cách tận hưởng và tin tưởng thức ăn, bé biết khám phá những vị khác biệt, học cách nhận biết thức ăn, giảm các yếu tố nghi ngờ và xây dựng thú vui ăn uống lâu dài.
Thứ ba, BLW giúp bé học cách kiểm soát thức ăn với những kích thước, hình dạng và độ thô mịn khác nhau ngay từ đầu trên nguyên tắc tự xử lý và đưa vào miệng, vì thế bé nhanh chóng trở nên khéo léo khi tiếp cận nhiều loại thức ăn. Bé học được cách dùng lưỡi điều khiển thức ăn trong miệng và biết mình có thể đưa vào bao nhiêu là an toàn. Bé sẽ biết cách cắn thành miếng nhỏ để nhai, trong khi những em bé lớn hơn đã quen với việc được đút muỗng thường nhét quá đầy vào miệng khi lần đầu tiên được phép tự ăn. Việc học nhai hiệu quả tạo điều kiện cho bé tiếp nhận được mọi dưỡng chất cần thiết và cũng hỗ trợ cho vấn đề tiêu hóa của bé. Tập nhai sớm khi đã sẵn sàng giúp bé phát triển các cơ mặt cần thiết khi bé học nói
Thứ tư, BLW giúp bé tìm hiểu thế giới qua các khái niệm ít/nhiều, kích cỡ, hình dạng, độ nặng, độ thô mịn… chỉ bằng cách “chơi” với thức ăn của mình.
Thứ năm, BLW giúp bé phát triển khả năng tiếp cận qua việc để bé tập điều phối tay và mắt mỗi lần sử dụng ngón tay đưa thức ăn vào miệng. Ngoài ra, việc thử nghiệm những món ăn thú vị với kích cỡ và độ thô mịn khác nhau hàng ngày sẽ làm tăng sự khéo léo của bé.
Thứ sáu, BLW giúp bé được tham gia bữa ăn gia đình tạo niềm vui cho bé qua việc bắt chước hành vi người lớn, cách chia sẻ và cách giao tiếp.
Thứ bảy, BLW giúp bé phát triển thói quen ăn uống lành mạnh, điều này đòi hỏi ba mẹ phải có chế độ ăn khoa học để ảnh hưởng tốt đến bé ngay từ giai đoạn này.
Thứ tám, BLW giúp ba mẹ chuẩn bị bữa ăn dễ dàng và đơn giản, đặc biệt công cuộc cho con ăn cũng vô cùng nhẹ nhàng và thú vị.
Những nguyên tắc cơ bản khi áp dụng BLW
Về thức ăn: Có thể chia sẻ với bé những thức ăn tốt cho sức khỏe của gia đình, ví dụ như trái cây, rau củ, thịt, phô mai, trứng luộc, bánh mì, cơm, mì sợi và hầu hết các loại cá. Tuy nhiên tùy giai đoạn mà bé được ăn những loại thức ăn phù hợp. Hãy chọn những thức ăn dễ cắt hình que hoặc sợi lớn khi bé bắt đầu ăn. Nên tránh những thức ăn có muối và đường, thức ăn nhanh và đồ chế biến sẵn, mật ong, sò hến, trứng lòng đào và các loại hạt.
Về cách ăn: Cho bé ngồi thẳng người, quay mặt về phía bàn (ngồi trên ghế ăn hoặc trên đùi ba mẹ). Hãy đảm bảo là bé ngồi vững và có thể dùng bàn tay và cánh tay thoải mái. Cung cấp thức ăn cho bé chứ không phải cho bé ăn. Hãy đặt đồ ăn trước mặt bé hoặc cho bé lấy nó từ tay mẹ và để bé tự quyết định. Hãy chọn những thời điểm bé không mệt và đói để bé có thể tập trung. Đừng hối thúc bé hoặc làm bé rối trí khi xử lý thức ăn. Hãy cho phép bé tập trung và tận dụng thời gian của mình. Đừng đút thức ăn vào miệng bé hoặc cố thuyết phục bé ăn nhiều hơn mức mình muốn.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu tại Phòng khám Dinh dưỡng 70 Nguyễn Chí Thanh, những tháng đầu của BLW thực tế chưa phải là ăn thực sự – đó là thời điểm bé khám phá thức ăn và học ăn theo bố mẹ. Bé của bạn sẽ bắt đầu bằng việc tham gia vào các bữa ăn gia đình và quan sát mọi người ăn uống và học hỏi theo. Điều quan trọng trong giai đoạn này là các bố mẹ nên thể hiện sự yêu thích ăn uống và thực hiện các thao tác ăn uống với tốc độ vừa phải để bé có thể theo kịp.Chính bởi vậy, hãy cho bé bú sữa mẹ hoặc sữa công thức trước khi ăn dặm kiểu BLW bởi sữa vẫn là nguồn dinh dưỡng chính của bé trong giai đoạn này.
BS.Vũ Kiều Nguyện – PKDD 70 Nguyễn Chí Thanh