“Việc thiếu vitamin, khoáng chất gây ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe về lâu dài, song biểu hiện triệu chứng mơ hồ, dễ bỏ qua, thường được gọi là nạn đói vi chất tiềm ẩn”, TS. BS Đào Thị Yến Phi nói tại tọa đàm về dinh dưỡng ở TP HCM, ngày 5/3.
Báo cáo của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, thiếu vi chất dinh dưỡng là một trong ba gánh nặng dinh dưỡng Việt Nam đang đối mặt, bên cạnh tình trạng suy dinh dưỡng và thừa cân béo phì. Cơ thể bị thiếu vi chất có thể gây rụng tóc, chán ăn, dễ mệt mỏi, đau nhức xương khớp… Trẻ thiếu vi chất dễ ảnh hưởng xấu đến phát triển thể chất lẫn trí tuệ, hệ miễn dịch suy yếu và có thể dẫn đến tử vong.
Theo bác sĩ Phi, một chất khi đã được xếp vào nhóm chất dinh dưỡng thì cần phải cung cấp cho cơ thể hàng ngày, nếu không sẽ ảnh hưởng việc duy trì sự sống của tế bào, tức sự sống của cơ thể. Nhóm vi chất, dù cần với lượng rất ít nhưng cũng không thể thiếu. Chẳng hạn, sắt giúp xây dựng các tế bào hồng cầu, chuyển hóa các chất dinh dưỡng. Vitamin D có vai trò không thể thiếu với xương và răng, các khối cơ của cơ thể.
Nên duy trì bữa ăn với các thực phẩm nhiều màu sắc khác nhau. Ảnh: veg-appeal
Điều lo ngại là nhiều người thiếu vi chất dinh dưỡng triền miên nhưng không biết, đến khi xét nghiệm mới phát hiện ra. Để phòng ngừa thiếu vi chất, bác sĩ khuyến cáo thực hiện “bữa ăn cầu vồng”, kết hợp các thực phẩm nhiều màu sắc khác nhau bao gồm đỏ, cam, vàng, trắng, nâu, xanh lá, xanh dương và tím.
“Mỗi bữa ăn càng có nhiều màu càng tốt”, bác sĩ Phi nói, thêm rằng vài chục năm trước khi kinh tế còn khó khăn, mọi ưu tiên được tập trung vào nhóm trẻ em, ngành dinh dưỡng hay nhắc đến khái niệm “tô màu bát bột” cho trẻ. Mỗi thực phẩm có những thành phần dinh dưỡng khác nhau, nên bữa ăn càng đa dạng nguyên liệu, càng giảm nguy cơ thiếu hụt chất dinh dưỡng, góp phần bổ sung đầy đủ vitamin và các hợp chất chống oxy hóa cho cơ thể.
Theo bác sĩ Phi, việc đảm bảo bữa ăn cầu vồng đôi lúc là thử thách đối với lối sống bận rộn hiện nay. Chưa kể, nhiều người áp dụng ăn kiêng để giảm cân nên rất hạn chế tiêu thụ đa dạng thực phẩm. Có thể xem xét bổ sung vitamin tổng hợp, song cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng để có sự tư vấn phù hợp với mỗi người về loại sản phẩm và liều lượng.
Lê Phương
