Sán lá ruột là loài sán lá nhỏ sống ký sinh trong ruột ở người và một số loại gia súc, đặc biệt phổ biến ở lợn. Tuy nhiên, sán này cũng ký sinh trong ruột người và gây bệnh cho người.
1. Nguyên nhân mắc bệnh
· Sán ký sinh trong ruột lợn, đẻ trứng và trứng sán theo phân ra ngoài làm nhiễm bẩn các nguồn nước.
· Theo thời gian, ấu trùng hình thành và phát triển trong trứng, phá vỡ vỏ trứng ra ngoài và ký sinh trong một số loài ốc.
· Trong cơ thể ốc, ấu trùng phát triển thành ấu trùng có đuôi. Lúc này ấu trùng rời bỏ ốc, sống bám vào một số thực vật thủy sinh: bèo, ngó sen, củ miễng và các loại rau, thực vật khác dưới nước.
2. Một số loài rau thường mang ấu trùng giun sán
Chủ yếu là các loại rau củ thủy sinh như rau muống, rau rút, rau cần, rau cải xoong, ngó sen…có nhiều chất dinh dưỡng nhưng là nơi trú ẩn của sán lá ruột…
· Rau cải xoong
Là loại rau có hàm lượng vitamin, canxi, iot…cao, rất có giá trị trong việc phòng và trị bệnh, giúp phòng bệnh tim mạch, chống lão hóa, bướu cổ, giúp tẩy độc, lợi tiểu, có nhiều chất xơ nên có tác dụng tốt với dạ dày, thông gan mật và góp phần làm giảm bệnh ứ máu.
Tuy vậy, rau cải xoong là ổ chứa giun sán nếu ở trong môi trường nước bị ô nhiễm.
· Rau cần
Rau cần là loại rau của mùa lạnh, nhưng ngay từ những người ngày cuối thu đã bày bán rất nhiều ở chợ. Rau cần có 2 loại trồng trên cạn và cần nước ( là nơi trú ẩn của ấu trùng sán).
· Rau muống nước
Là loại rau rất phổ biến bới tính chất dễ trồng, dễ chế biến món ăn, giá cả hợp lý. Tuy nhiên, rau muống trồng dưới nước bẩn chứa rất nhiều giun sán.
· Ngó sen
Ngó sen là bộ phận dưới gốc cây sen, là thức ăn và là vị thuốc nam thông dụng mang tên “ liên ngẫu”. Trong ngó sen có đường glucoza, canxi, photpho, sắt, vitamin C…
Ngó sen là thức ăn tốt, bổ dưỡng, nhưng phải ăn chín, tuyệt đối không được ăn sống. Do phát triển trong bùn dưới đáy nước các hồ, ao, đầm nên ngó sen dễ bị nhiễm nhiều mầm bệnh nguy hiểm. Ngoài bệnh truyền nhiễm đường tiêu hóa, ngó sen là nơi cư trú của ấu trùng sán lá ruột rất nguy hiểm.
3. Biểu hiện ở người bị nhiễm sán
· Bệnh nhân mệt mỏi, thiếu máu nhẹ, sức khỏe giảm sút.
· Thường đau bụng ở vùng hạ vị, kèm theo tiêu chảy và có thể có cơn đau dữ dội.
· Khi bệnh toàn phát, bệnh nhân đau bụng, tiêu chảy, phân lỏng không có máu, nhầy và có lẫn nhiều thức ăn không tiêu.
· Trường hợp bệnh nhân có nhiều sán và không được điều trị, bệnh càng nặng có thể bị phù nề, tràn dịch ở nhiều nội tạng và chết ở tình trạng suy kiệt.
4. Phương pháp “tẩy sạch” giun sán ở rau.
· Rửa rau nhiều lần dưới vòi nước chảy để loại bỏ trứng giun, vi khuẩn, dư lượng hóa học chất bám trên rau.
· Hạn chế ăn rau sống, nên ngâm nước muối hoặc pha thuốc tím.
· Tốt nhất là nấu chín rau mới sử dụng.